Tiểu từ điển phương ngữ Quảng Bình

Người dịch và biên-soạn: Nguyễn-Tiến-Hải

Gốc động-từ thêm đuôi 는 tạo thành một tính-động-từ (định-ngữ) bổ-trợ nghĩa (mô-tả) cho danh-từ đi ngay sau nó ở thì hiện-tại hay hiện-tại tiếp-diễn (đang làm gì...).

Dạng	Gốc	Tính-động-từ hiện-tại
Khẳng-định	달리다	달리는
Phủ-định	달리지 않다	달리지 않는

Bảng các động-từ thường gặp và tính-động-từ của nó

Nghĩa	Dạng gốc	Tính-động-từ hiện-tại
Chạy	달리다	달리는
Ăn	먹다	먹는
Đi	가다	가는
Đứng	서다	서는
Đến	오다	오는
Ngồi (xuống)	앉다	앉는
Mua	사다	사는
Bán	팔다	파는
Lớn lên	자라다	자라는
Ném	던지다	던지는
Mượn	빌리다	빌리는
Cho mượn	빌려주다	빌려주는
Chơi	놀다	노는
Viết	쓰다	쓰는
Đọc	읽다	읽는
Nghe	듣다	듣는
Sống	살다	사는
Chết	죽다	죽는

Ví-dụ:
가다 --->  가는 ----> 가는 기차 (tàu đang chạy (đi))
● Quy-tắc

Trước tiên, bỏ 다 ở dạng gốc của động-từ và

1. thêm 는
Ví-dụ:

• 먹다 → 먹는 = đang ăn


• 사과 먹는 난쟁이 → chú lùn đang ăn táo

• 잠자다 → 잠자는 = đang ngủ


• 잠자는 공주 → công chúa đang ngủ

• 죽다 → 죽는 = đang chết (sắp chết? đang hấp-hối?)


• 죽는 병사 → người lính đang chết (sắp chết?)

• 믿다 → 믿지 않는 = đang tin/đang không tin


• 믿지 않는 토마스 → Thomas đang không tin (?)

2. Bỏ ㄹ ở dạng gốc của động-từ có 받침 là ㄹvà thêm 는.

Ví-dụ:.

• 팔다 → 파는 = đang bán


• 골동품 파는 가게 → Cửa-hàng (đang) bán đồ cổ

• 살다 → 사는 = đang sống


• 사는 곳 → Nơi (tôi) đang sống

Các ví-dụ khác:

• 사막에서 자라는 선인장 = Cây xương-rồng (đang) mọc ở sa-mạc = A cactus which grows in the desert (= Lit. A desert-growing cactus)


• 내가 읽는 책은 다 유익하다. = Tất-cả những cuốn-sách mà tôi đang đọc đều có ích. = All the books that I read are informative.

References:

http://www.learnkoreanlp.com/2008/08/verbs-descriptive-form.html

Đọc thêm:

V-은/ㄴ N Tính-động-từ quá-khứ