Có một giọng Trung chuẩn hơn Hà Nội, Huế, Sài Gòn?

01/11/2015 18:00 GMT+7

Tác giả: Chung Hai

Báo Tuổi trẻ

TTO - Một người bạn của tôi kể một chuyện quen thuộc quê mình, một huyện ở Quảng Nam: khi thầy cô hay có vị khách nào vào lớp, lớp trưởng ở Quảng Nam hô: "Học sinh đứng...", cả lớp đáp vang: "Thẻng" (thẳng).

BTV Hoài Anh (bìa trái) cùng hai đồng nghiệp đoạt giải Người dẫn chương trình được yêu thích trong năm 2009 do tạp chí Truyền Hình - Đài truyền hình VN tổ chức - Ảnh: Hải Hưng

Ngay tôi, có lần đưa một người bạn quê Tam Kỳ (Quảng Nam) lần đầu tiên vô Sài Gòn-Chợ Lớn chơi, gặp quầy bán vịt lạp, người bạn này buột miệng: "Cho (cha), con chi như con bo bo (ba ba)". Hoặc như bạn Trần Tình nhận định: "Càng vào sâu Khu 5 thì phát âm càng xa với âm gốc. Số ĐT là 347817 mà đọc là “ba bốn bữa té một bữa” thì chỉ có cười lăn".

Giọng phát âm chuẩn Tiếng Việt - NSƯT Hà Phương

Giọng đọc lời xướng đài tiếng nói Việt Nam của nghệ sĩ ưu tú Hà Phương (giọng nam).

Giọng phát âm chuẩn tất cả các phụ âm đầu L/N, S/X, CH/TR, R/D/GI, các vần và thanh điệu.

Hà Phương tên thật là Đào Ngọc Bích [1], là nhà báo, phát thanh viên của Đài tiếng nói Việt Nam. Ông nổi tiếng với giọng đọc truyền cảm trong chương trình đọc truyện đêm khuya của Đài tiếng nói Việt Nam và được đánh giá là người có giọng đọc vàng.

Hà Phương sinh năm 1940 tại huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định. Ông công tác tại Đài tiếng nói Việt Nam từ những năm 1960.

“Cuộc chiến” chống nói... ngọng!

Thứ Năm, 06/10/2005 - 11:15
Dân trí - Từ lâu, câu chuyện về ngọng không phải chỉ đơn thuần để cười mà còn ẩn trong đó những tai hại không nhỏ. Thời gian vẫn trôi đi, dù các phương tiện truyền thông, các nhà sư phạm…đã tốn không ít công sức nhưng nói ngọng vẫn cứ tràn ngập ở nhiều vùng, nhiều nơi. Xem ra “cuộc chiến” chống ngọng vẫn còn một tương lai dài ở phía trước...

“Nà... nà... nà, nặn nội, nực nượng” là một số ít trong vô số những từ phát âm sai mà khán giả nghe được trong chương trình thời sự của đài truyền hình Việt Nam ngày 28/09. Có tới 5 người được phỏng vấn trong chương trình thời sự nói trên đã mắc lỗi này, trong đó có một người là sĩ quan quân đội và một người là Phó chủ tịch UBND huyện.

Tự sự của người nói ngọng

Ảnh hưởng nghiêm trọng, thậm chí mất cơ hội kiếm việc bởi nói ngọng “l, n” là thực tế đã và đang diễn ra đối với nhiều người ở nơi làm việc.Xung quanh câu chuyện Hà Nội chữa nói ngọng, VietNamNet đã nhận được hàng trăm ý kiến phản hồi, tranh luận về việc có nên hay không nên sửa cách phát âm “l,n”. Nhiều trong số đó là chia sẻ của chính những người nói ngọng.

Người nghe khó lọt tai

“Tôi cũng là người sinh ra và lớn lên thuộc miền Bắc. Hiện giờ tôi đang sống và làm việc tại miền Nam. Tôi đã học xong đại học và cảm thấy thực sự nhục nhã khi mình nói ngọng. Điều này làm nghề nghiệp của tôi bị ảnh hưởng trầm trọng” – bạn đọc Hà Thị Tình tâm sự.

Chia sẻ về điều này, bạn đọc Trần Trung cho rằng: “Tôi đã thấy nhiều người sửa được lỗi "l,n" này, và khi sửa được thì giao tiếp sẽ tốt hơn. Khác với các trường hợp ngọng khác, trường hợp ngọng "l,n" này thường làm người nghe cảm thấy hơi sốc và khó lọt tai. Vì vậy, nếu sửa được thì sẽ rất tốt.

Tôi cũng ủng hộ rằng cần phải có chuẩn mực chung, như thế sẽ thuận tiên hơn cho việc giao tiếp. Tóm lại, lỗi nói ngọng này nhất thiết phải sửa, hãy hành động ngay hôm nay, để 10, 20 năm nữa khi các em nhỏ lớn lên và đi giao tiếp trong xã hội thì các em không phải mặc cảm tự ti vì các phản ứng của xã hội”.

Ứng viên dễ bị mất điểm khi đi phỏng vấn tuyển dụng với phát âm lẫn lộn "l, n" và khó khăn khi học ngôn ngữ nước ngoài. Ảnh có tính chất minh họa. Lê Anh Dũng 

Bị tẩy chay

Đài Pháp bàn chuyện người ở Hà Nội ngọng L,N

24/11/2011 07:17 GMT+7

Đầu tháng 11/2011, tại Việt Nam nổi lên một cuộc tranh luận sôi động liên quan đến chủ trương xóa bỏ việc nói "ngọng" L/N. Ngòi nổ trực tiếp cho cuộc tranh luận này là kế hoạch xóa nói "ngọng" L/N, vừa được Sở GD-ĐT thành phố Hà Nội tiến hành tại 13 huyện ngoại thành Hà Nội trong năm học 2011-2012. Đây có thể là chương trình xóa bỏ một tập quán ngôn ngữ địa phương lệch chuẩn, ở quy mô lớn nhất từ trước đến nay.

NGHE ÂM THANH trao đổi của RFI với các nhà thơ, nhà giáo, nhà ngôn ngữ và nhà nghiên cứu văn hóa: Vương Trí Nhàn, Đoàn Thiện Thuật, Hoàng Dũng, Nguyễn Minh Thuyết, Phạm Cao Dương, Thanh Thảo...

Tại Việt Nam, không phân biệt được âm L với âm N, hay nói lẫn lộn hai âm này là một tập quán nói năng đa phần thường bị cười chê. Tuy nhiên, tập quán vốn rất phổ biến ở nhiều địa phương thuộc khu vực đồng bằng Bắc Bộ này, có sức sống dai dẳng và đang có xu hướng lan rộng, gây lo ngại cho những ai muốn bảo vệ một cách nói tiếng Việt chuẩn mực.

Việc xóa bỏ cách nói lẫn lộn L/N tưởng như là một điều hiển nhiên không cần phải bàn cãi nhiều. Tuy nhiên, trong tháng 11 này, trong công luận đã dấy lên một cuộc tranh luận sôi nổi về chủ đề này. Ngòi nổ trực tiếp cho cuộc tranh luận này là kế hoạch xóa « ngọng » L/N, vừa được Sở Giáo dục – Đào tạo thành phố Hà Nội bắt đầu tiến hành tại 13 huyện ngoại thành Hà Nội trong năm học 2011-2012.