Tin tức về một giáo sư khoa học và kỹ thuật hàng đầu đã đến tuổi nghỉ hưu tại một trường đại học trong nước đã chuyển đến một trường đại học nước ngoài không phải là điều mới mẻ, nhưng nó vẫn thu hút sự chú ý. Hiện thực đau lòng khi liên tiếp những giáo sư hàng đầu, từng đạt được những thành tựu nghiên cứu xuất sắc trong lĩnh vực khoa học và công nghệ bỏ ra nước ngoài. Giáo sư Song Ik-ho, giáo sư danh dự về kỹ thuật điện và điện tử tại Viện Khoa học và Công nghệ Tiên tiến Hàn Quốc (KAIST), một cơ quan có thẩm quyền trong lĩnh vực truyền thông và xử lý tín hiệu, gần đây đã đảm nhận vị trí giáo sư tại Viện Khoa học Cơ bản và Nâng cao thuộc Đại học Khoa học và Công nghệ Điện tử Thành Đô, Trung Quốc. Giáo sư Song đã đảm nhận vị trí giáo sư KAIST ở tuổi 28 vào năm 1988, lập kỷ lục về người trẻ nhất được bổ nhiệm vào thời điểm đó và đã làm giáo sư KAIST trong 37 năm trước khi nghỉ hưu vào tháng 2 năm nay.
| Hoạt động nghiên cứu phát triển. Hình minh họa từ https://www.vecteezy.com/. |
Từ năm ngoái, với sự ra đi liên tiếp của các học giả đã nghỉ hưu, bao gồm Lee Ki-myung, cựu Phó Chủ tịch Viện Nghiên cứu Cao cấp Hàn Quốc, Lee Young-hee, một giáo sư danh dự tại Khoa HCR của Đại học Sungkyunkwan, và Kim Soo-bong, cựu giáo sư tại Đại học Quốc gia Seoul, sang Trung Quốc, những lời kêu gọi về các biện pháp ngăn chặn tình trạng chảy máu chất xám đã ngày càng mạnh mẽ. Tuy nhiên, xu hướng này vẫn chưa dừng lại. Giới học thuật tin rằng Giáo sư Song đã chuyển đến một trường đại học Trung Quốc để tiếp tục nghiên cứu sau khi nghỉ hưu. KAIST cũng có chương trình "giáo sư sau nghỉ hưu", nhưng chương trình này yêu cầu các dự án nghiên cứu hàng năm trị giá ít nhất 300 triệu won. Tuy nhiên, trường giải thích rằng các lĩnh vực lý thuyết thuần túy được miễn yêu cầu này. Giáo sư Song có lẽ có lý do riêng khi chọn Trung Quốc, ngay cả trong bối cảnh này.
Nếu sự ra đi của các học giả hàng đầu không chỉ đơn thuần là lựa chọn cá nhân mà còn xuất phát từ các vấn đề về cơ cấu, thì đó là một vấn đề nghiêm trọng. Năm ngoái, chính phủ đã gán cho cộng đồng khoa học và công nghệ cái mác cartel và cắt giảm mạnh ngân sách nghiên cứu và phát triển (R&D), làm tổn hại sâu sắc đến lòng tự hào của các nhà nghiên cứu trẻ. Gần đây, dữ liệu từ Bộ Việc làm và Lao động cho thấy việc cắt giảm ngân sách R&D này đã dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp của các nhà nghiên cứu tăng hơn 30%. Mặc dù chính quyền mới đã khôi phục ngân sách R&D trong ngân sách năm tới, nhưng những vết sẹo để lại trong cộng đồng khoa học và công nghệ sẽ không dễ dàng xóa bỏ. Ở một quốc gia mà ngân sách bị cắt giảm mạnh và các nhà nghiên cứu đột nhiên mất việc theo lệnh của tổng thống, thật khó để tưởng tượng các nhà khoa học cống hiến cả cuộc đời mình cho đổi mới công nghệ.
Thông báo của chính quyền Trump về việc tăng lệ phí thị thực H-1B, được cấp để tuyển dụng lao động nước ngoài chuyên nghiệp, từ 1.000 đô la lên 100.000 đô la, đã dẫn đến sự gia tăng số lượng sinh viên quốc tế cân nhắc rời khỏi Hoa Kỳ. Mặc dù các nhà tuyển dụng thường chi trả lệ phí thị thực cho sinh viên hoàn thành bằng thạc sĩ hoặc tiến sĩ tại Hoa Kỳ và sau đó chuyển sang thị thực H-1B sau khi làm việc, biện pháp này đã làm tăng đáng kể gánh nặng cho các công ty. Tờ Financial Times thậm chí còn đưa tin rằng chi phí bổ sung mà các công ty Mỹ phải gánh chịu có thể lên tới 20 nghìn tỷ won (khoảng 17 tỷ đô la Mỹ) mỗi năm. Điều này có nghĩa là các công ty sẽ gặp khó khăn hơn đáng kể trong việc tuyển dụng lao động nước ngoài chuyên nghiệp.
Các quốc gia trên thế giới đang sẵn sàng tận dụng việc chính phủ Hoa Kỳ tăng đáng kể lệ phí thị thực chuyên nghiệp như một cơ hội để thu hút nhân tài. Vương quốc Anh được cho là đang xem xét việc bãi bỏ hoàn toàn lệ phí thị thực chuyên nghiệp. Mặc dù kế hoạch này đã được thảo luận ngay cả trước khi chính quyền Trump tăng lệ phí thị thực, các phương tiện truyền thông Anh đưa tin rằng quá trình xem xét sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ hơn trong tương lai. Hàn Quốc dường như cũng đang tham gia xu hướng này. Tại cuộc họp các thư ký cấp cao vào ngày 22/9/2025, Chánh Văn phòng Tổng thống Kang Hoon-sik đã phát biểu: "Đây có thể là cơ hội để thu hút nhân tài khoa học và kỹ thuật toàn cầu đến Hàn Quốc." Ông cũng cho biết đã chỉ đạo các bộ liên quan tiến hành đánh giá chi tiết, và chúng tôi hy vọng sẽ thấy các biện pháp hiệu quả và có hệ thống được đưa ra.
Việc giữ chân các học giả hàng đầu Hàn Quốc cũng quan trọng như việc thu hút nhân tài trẻ toàn cầu. Các giáo sư kỳ cựu, những người đã dày công trau dồi năng lực nghiên cứu tại Hàn Quốc, là nguồn lực quý giá cho xã hội. Chúng ta nên tập trung hơn vào việc tạo ra một môi trường để họ có thể tiếp tục nghiên cứu mà không phải lo lắng về việc nghỉ hưu. Trùng hợp thay, Đại học Quốc gia Seoul đã nâng tuổi nghỉ hưu của các giáo sư xuất sắc từ 65 lên 75 để ngăn chặn tình trạng các học giả rời bỏ đất nước do nghỉ hưu. Chúng ta cần khiến họ muốn ở lại Hàn Quốc và theo đuổi nghiên cứu. Liệu chúng ta có thể tiếp tục ghen tị với Trung Quốc, quốc gia hứa hẹn môi trường nghiên cứu xuất sắc và sự hỗ trợ đặc biệt, đồng thời thu hút nhân tài toàn cầu, được bao lâu nữa?
Choi Jae-seok
Yonhap News.
Ngày 23 tháng 9 năm 2025, 3:19 chiều
Đăng nhận xét