Nguyên·lý về xoáy trong bóng bàn

1. Cách tạo đường bóng đi xoáy
Trong thời điểm khi mặt vợt tiếp xúc với bóng, nếu như phương hướng đánh của vợt đi dúng qua tâm bóng thì vợt tác dụng vào bóng 1 lực F làm bóng bị đánh đi không có độ xoáy.
Nếu như phương hướng đánh của vợt không đi đúng qua tâm bóng thì ngoài lực tác động vào bóng F còn tạo ra một lực ma sát với bóng làm cho bóng khi bật khỏi vợt có độ xoáy.  

2. Các loại xoáy chủ yếu
Theo thói quen người ta chia các loại xoáy cơ bản của bóng thành 3 loại chính:
Xoáy lên, xoáy xuống và xoáy ngang.

a. Xoáy lên

Khi vợt tiếp xúc vào bóng, ngoài lực ra trước còn có lực ma sát của vợt với bóng theo hướng từ dưới lên trên làm cho bóng đi có hướng xoáy lên trên.

b. Xoáy xuống
Khi vợt tiếp xúc vào bóng, ngoài lực ra trước còn có lực ma sát của vợt với bóng theo hướng từ trên xuống dưới làm cho bóng đi có hướng xoáy xuống dưới.

c. Xoáy sang bên (xoáy nghiêng)
Khi vợt tiếp xúc vào bóng, ngoài lực ra trước còn có lực ma sát của vợt với bóng theo hướng sang trái hoặc sang phải làm cho bóng khi bay đi có xu hướng xoay sang bên. Trong đó lực ma sát được phát sinh ra giữa vợt và bóng có hướng sang trái sẽ làm cho bóng xoáy bên trái và ngược lại.

d. Xoáy nghiêng lên, xoáy nghiêng xuống
Trong thực tế đánh bóng thường còn ma sát vào phía trên cạnh bên hoặc phía dưới cạnh bên của bóng. Nếu ma sát phía trên cạnh bên thì bóng xoáy nghiêng lên trên, nếu ma sát vào phía trên cạnh bên trái bóng sẽ tạo ra xoáy nghiêng lên bên trái, …tương tự như vậy có thể tạo ra xoáy xuống bên phải, xoáy lên bên phải, xoáy xuống bên trái.

e. Xoáy thuận và xoáy nghịch
Đây là 2 loại xoáy khó xuất hiện cũng như các VĐV rất khó tạo ra được trong thực tế tập luyện và thi đấu. Phương hướng xoay của bóng nếu nhìn chính diện từ đằng sau nếu quay xuôi kim đồng hồ thì gọi là xoáy thuận, ngược lại là xoáy nghịch.
Mặc dầu hai loại đường bóng xoáy này không dễ xuất hiện nhưng lại thưòng xuất hiện hỗn hợp với các đường bóng xoáy nghiêng, xoáy lên, xoáy lên bên cạnh, xoáy xuống bên cạnh. Trong đường xoáy nghiêng, xoáy lên, xoáy xuống bên cạnh thường có thành phần xoáy thuận và xoáy nghịch. Vì vậy trong bóng bàn hiện đại, đường xoáy của bóng có thể phân nhỏ làm 26 loại

3. Tính chất của bóng xoáy
Khi có độ xoáy, bóng sẽ bật trên bàn và bật trở lại từ mặt vợt của đối phương khác hẳn so với khi không xoáy

a. Đặc điểm xoay của bóng xoáy
Bóng không xoáy khi bay chỉ chịu phản lực là lực cản chính diện của không khí nên tốc độ bay giảm dần. Còn bóng xoáy khi bay làm cho khong khí xung quanh nó hình thành dòng hoàn lưu (xoáy tròn), như vậy bóng xoáy trong khi bay ngoài lực cản chính diện của không khí còn chịu một lực vuông góc với hướng bay của bóng. 

* Đặc điểm bay của bóng xoáy lên.
Khi bóng xoáy lên trong lúc bay phương của áp lực bên cạnh có hướng đi xuống dưới nên bóng có đặc điểm tăng nhanh độ rơi xuống, tăng độ cong của đường vòng cung, rút ngắn cự ly của bóng đánh ra, giảm bớt thời gian bay trên không của bóng. Vì vậy tốc độ bóng xoáy lên nhanh, độ cong lớn, tỷ lệ bóng tốt cao. 

* Đặc điểm bay của bóng xoáy xuống. 
Khi bóng bay xuống thì áp lực bên cạnh của dòng khí lưu có hướng đi lên. Vì vật đặc điểm bay của loại bóng này là giảm tốc độ rơi xuống của bóng, giảm độ vòng cung, kéo dài thời gian bay của bóng làm tăng cự ly của bóng đánh ra. Do đường vòng cung của bóng xoáy xuống không tốt, khi tốc độ nhanh dễ bay ra ngoài bàn, nhưng bóng xoáy xuống có tốc độ chậm thì lại tương đối vững và chắc bóng. 

* Đặc điểm bay của bóng xoay nghiêng. 
Áp lực bên cạnh của dòng khí lưu khi bóng xoáy nghiêng bên trái sẽ sang bên phải và ngược lại. 

* Đặc điểm bay của bóng xoáy nghiêng lên và xoáy nghiêng xuống.
Do bóng xoáy nghiêng lên, xuống là tổng hợp của xoáy nghiêng với xoáy lên hoặc xoáy xuống. Do vậy trong khi bay bóng vừa có đặc điểm của bóng xoáy nghiêng vừa có đặc điểm của bóng xoáy lên hoặc xoáy xuống.

b. Đặc điểm bật bàn của bóng xoáy
* Đặc điểm bật bàn của bóng xoáy lên.
Khi rơi chạm mặt bàn, do tác dụng lăn ra trước của thân bóng làm cho tốc độ sau khi bật lên tăng nhanh và có xu hướng lao ra trước. Cường độ xoáy lên của bóng càng lớn thì xu hướng lao trước càng nhanh và ngược lại. 

* Đặc điểm bật bàn của bóng xoáy xuống. 
Khi chạm mặt bàn do tác dụng của than bóng lăn ra sau nên tốc độ của bóng sau khi bật lên sẽ chậm lại, thiếu sức lao trước và thường làm cho đối phương khó có thể dùng sức mạnh để đánh vào bóng được. 

* Đặc điểm bật bàn của bóng xoáy nghiêng. 
Khi chạm mặt bàn, do điểm đầu trục quay của bóng tiếp xúc với mặt bàn không có tác dụng lăn nên đặc điểm bật bàn giống với bóng không xoáy. Nhưng trong thực tế đánh bóng, bóng xoáy nghiêng thường có lại có cả thành phần xoáy thuận hoặc xoáy nghịch, do xoáy thận hay xoáy nghịch thường vị trí có tốc độ xoáy lớn nhất ngoài thân bóng tiếp xúc với mặt bàn nên bóng sau khi bật bàn có độ nghiêng về một bên rõ rệt, bóng xoáy thuận sau khi bật bàn sẽ lao sang phải, bóng xoáy nghịch sau khi bật bàn sẽ lao sang trái. 

c. Đặc điểm bật trở lại trên mặt vợt của bóng xoáy 

* Đặc điểm bật trở lại trên mặt vợt của bóng xoáy lên. 
Khi tiếp xúc với mặt vợt, bóng xoáy lên có xu hướng lăn lên phía trên và bật trở lại theo hướng lên trên làm cho bóng đánh trả dễ bị quá cao, thậm chí bay khỏi bàn. Vì vậy khi dùng các phương pháp đánh trả bóng xoáy lên đòi hỏi phải điều chỉnh góc độ vợt đồng thời tăng sức mạnh xuống dưới để triệt tiêu lực bật lên trên của bóng xoáy lên. 

* Đặc điểm bật trở lại trên mặt vợt của bóng xoáy nghiêng. 
Khi tiếp xúc với mặt vợt bóng xoáy xuống có xu hướng lăn xuống phía dưới và bật trở lại theo hướng xuống dưới, khi đánh trả dễ bị chúc lưới. Vì vậy khi dùng các phương pháp đánh trả bóng xoáy xuống đòi hỏi phải điều chình góc độ mặt vợt đồng thời tăng lực lên trên để triệt tiêu lực chúc xuống dưới của bóng xoáy xuống. 

* Đặc điểm bật trở lại trên mặt vợt của bóng xoáy nghiêng. 
Khi tiếp xúc với mặt vợt của đối phương bóng xoáy nghiêng có xu hướng lăn về 1 phía (phải hoặc trái) dễ làm cho đối phương đỡ bóng bắn lệch ra ngoài bàn. Do vậy khi đánh trả bóng xoáy nghiêng cần điều chỉnh mặt vợt nghiêng về phía ngược lại với hướng lệch sang bên của bóng xoáy nghiêng đồng thời tăng thích đáng lực ngược hướng này để triệt tiêu lực bắn lệch sang một phía của bóng xoáy nghiêng. 

* Đặc điểm bật trở lại của bóng xoáy nghiêng xoáy lên và xoáy nghiêng xoáy xuống. 
Bằng cách phân tích tương tự như trên, bóng xoáy nghiêng xoáy lên bên trái khi tiếp xúc với mặt vợt cũng bắn lệch lên trên phía bên trái. Cũng cách phân tích như trên các bạn cũng luận ra được đặc điểm bật trở lại trên vợt đối với các loại bóng xoáy khác thôi.

4. Phân khu vực trên bề mặt bóng xoáy
Khi bóng xoáy, mức độ bật lên khác thường trên mặt bàn và mức độ bắn lệch sang bên trên mặt vợt đều tỷ lệ thuận với tốc độ xoáy ở vị trí bóng tiếp xúc với mặt bàn và mặt vợt. Trên quả bóng xoáy được phân làm 4 khu vực:

+ Khu vực xoáy nhanh nhất là khu vực mà ở đó có tốc độ quay là lớn nhất, nếu bóng xoáy nghiêng tiếp xúc với mặt bàn ở khu vực này sẽ bật sang 1 bên với tốc độ đột ngột và nhanh nhất. Khi đánh trả bóng xoáy nếu đánh vào khu vực này thì dễ bị “ăn xoáy” nhất. 

+ Khu vực xoáy nhanh là khu vực mà ở đó tốc độ quay nhanh nhưng chậm hơn so với khu vực xoáy nhanh nhất. Nếu bóng xoáy nghiêng tiếp xúc với mặt bàn ở khu vực này thì bóng sẽ bật sang bên rõ rệt. Khi đánh trả bóng xoáy, nếu đánh vào khu vực này vẫn bị ăn xoáy như thường. 

+ Khu vực xoáy yếu: Là khu vực mà ở đó tốc độ quay tương đối nhỏ. Nếu bóng xoáy tiếp xúc với mặt bàn ở khu vực này thì hiện tượng bóng bật sang bên không rõ lắm. 

+ Khu vực xoáy rất yếu (chậm): Là khu vực mà ở đó bóng xoáy với tốc độ nhỏ, nếu bóng xoáy nghiêng tiếp xúc với mặt bàn ở khu vực này thì bóng sẽ bật sang bên không rõ ràng. Khi đánh trả nếu có khả năng thì tốt nhất là đánh vào khu vực này để không bị tác dụng của xoáy.

Nguồn: http://dungcubongban.vn/kien-thuc-bong-ban-ve-xoay

UNDERSTANDING SPIN
More so than any other sport, table tennis is a game of spin. In order to be successful at table tennis, you must learn about and understand the different types of spin and how to counteract the effects of these spins on your racket.

There are two general ways to contact a ball with a racket. The first is by using force. In other words, the racket is forced through the path of the ball in a manner similar to hitting a baseball with a bat. The primary result of force is forward direction or speed. This is often the only way that beginners and novice players have learned to contact a ball.

The second way to contact a ball is by using friction–to contact the ball with a brushing motion so the rubber grabs the ball and makes the ball rotate. The primary result of striking the ball using friction is spin. The type of spin produced depends on the racket angle and the direction the racket is traveling.

Top players primarily use friction to contact the ball. They apply spin to almost every shot, sometimes severe amounts of spin. Robo-Pong 2000 simulates the play of a top player–it produces spin on every shot it delivers. Untrained players often comment that the robot's spin seems unusually strong. While this is true for an untrained player, a trained, competitive player thinks the robot's spin is quite normal. So if the spin seems strong at first, bear with it and you'll soon adjust by following the suggestions and lessons later in this manual. Table tennis is much more exciting and dynamic when you can produce your own spin and control your opponent's spin.

The figures below are simple explanations of the four major types of spins–topspin, backspin, right sidespin, and left sidespin. Each type of spin has two figures. The first figure shows what happens when a particular spin contacts a vertical, still racket. The second figure shows how to correct your racket angle to compensate for the effect of the spin on your racket.

Topspin is normally produced by making your racket travel from low to high while brushing the upper surface of the ball. Topspin has a dipping effect on the flight of the ball. For this reason, a ball carrying topspin can be hit with full force because the spin will cause the ball to dip down and hit the table instead of going off the end of the table. When the ball hits the table, the topspin grabs on the table surface, which both compounds the dipping effect and slightly increases ball speed. Topspin is considered to be offensive in most cases.

When topspin strikes a vertical racket, the spin will grab on the rubber surface and rebound upward, usually quite high and off the far end of the table. To correct for topspin and make the ball go back low over the net, tilt the leading racket face down toward the table and contact the ball on its upper surface. The more topspin on the ball, the more the racket needs to be tilted down. (See Figures G & H )

Figure G:Flight of Topspin Ball Topspin is produced by racket traveling from low to high, striking the ball on its upper surface. Trajectory is arched. Ball dips after bouncing and rebounds upward after striking a vertical racket.

Figure H: Correction for Topspin Since topspin causes the ball to rebound up after contacting a vertical racket, it is necessary to tilt the leading racket face down toward the table and contact the ball on its upper surface. The correct racket angle will send the ball back low to the net. It is not necessary to move the racket forward to make the ball go back across the net.

Figure I:Flight of Backspin Ball Backspin is produced by racket traveling from high to low, striking the ball on its lower surface. Trajectory is flat. Ball rises slightly after bouncing and rebounds downward after striking a vertical racket.

Figure J:Correction for Backspin Since backspin causes the ball to rebound down when it strikes a vertical racket, it is necessary to tilt the leading racket face up toward the ceiling and contact the ball on its lower surface, sometimes actually on its bottom. It is also necessary to add some forward direction to your racket to make the ball go over the net.

An important fact to remember about topspin is it takes almost no effort to counteract its effect on the racket. You only need to angle the racket correctly. The topspin will cause the ball to go back across the net on its own. No force needs to be applied to your racket other than the effort it takes to tilt the racket.

Backspin is generated by making your racket travel from high to low and brushing the ball on its lower surface. Backspin has a floating or rising effect on the ball. When the ball hits the table, the backspin grabs on the table, slowing the ball and making it rise slightly. It's very difficult use full force when doing a backspin return because the harder you hit it, the more it rises and it tends to sail off the far end of the table. Backspin is almost always considered defensive.

When backspin strikes a vertical racket, the spin grabs onto the rubber and the ball rebounds almost straight down. The ball seems to die and lose all of its speed and spin. To correct for backspin, and make the ball go back low over the net, tilt the racket face up toward the ceiling and contact the ball on its lower surface while pushing the racket gently forward. The more backspin, the more the racket must be tilted up and the more towards the bottom you must contact the ball. (See Figures I & J )

Backspin is unlike topspin in that you must provide some forward momentum to make your return clear the net. It is more difficult and takes more energy to attack a ball with backspin because the ball has a tendency to go down. The lifting action necessary to make the ball clear the net takes away from the amount of forward force you can apply when attacking a backspin ball.In general, a topspin ball will be easier to attack than a backspin one. If you're a defensive player, backspin should be your spin of choice because it makes it harder for your opponent to attack forcefully.

Right sidespin is created when your opponent brushes his racket across the ball from your right to your left. This spin has a curving effect on the flight of the ball. After leaving your opponent's racket, the ball will momentarily hook to your left, then curve to your right. When it hits the table, the spin grabs, and the ball jumps out and curves to your right.

When right sidespin strikes a vertical racket, the spin grabs onto the rubber and jumps quickly to your left. To correct for right sidespin, the leading racket face must be angled to the right and you must contact the ball on its left surface. (See Figures K & L )

Left sidespin is produced when your opponent brushes across the ball with his racket from your left to your right. Left sidespin is exactly like right sidespin, but in reverse. Left sidespin hooks to your right, then curves to your left. When left sidespin hits a vertical racket, it rebounds to the left. To correct for this spin, angle your racket to the left and contact the ball on its right surface. (See Figures M & N )

Sidespins are seldomly used in their pure form in table tennis. Normally they are combined with topspin or backspin to produce a combination spin such as right sidespin/topspin or left sidespin/backspin. Combining two spins produces the effects of both, but to a lesser degree than if they were in their pure forms.

Figure K:Flight of Right Sidespin Ball Right sidespin is produced by your opponent's racket traveling from your right to your left. Trajectory is curved. Ball curves to your right after bouncing. Ball rebounds to your left after striking a vertical racket.
Figure L:Correction for Right Sidespin Since right sidespin causes the ball to rebound to the left when it strikes a vertical racket, it is necessary to tilt the leading racket face to the right and contact the ball to the left of its middle.
Figure M: Flight of Left Sidespin Ball Left sidespin is produced by your opponent's racket traveling from your left to your right. Trajectory is curved. Ball curves to your right after bouncing. Ball rebounds to your right after striking a vertical racket.
Figure N:Correction for Left Sidespin Since left sidespin causes the ball to rebound to the left when it strikes a vertical racket, it is necessary to tilt the leading racket face to the right and contact the ball to the left of its middle.

For example, a ball with right sidespin/topspin will both dip and curve to the right as it is comes toward you, particularly after it bounces on your side. To correct for this combination spin, it is necessary to contact the ball on its left upper surface by tilting the racket down and angling it to the right.

Understanding spin and its effects is crucial to a player's success in table tennis. The player with greater mastery of spin will almost always control the play. By using spin, you can limit the responses of your opponent and make him play your game. Two important table tennis skills to develop are:

(1) Be able to instantly judge the type and amount of spin on the ball. Deduce the type of spin by carefully watching the direction that your opponent's racket is traveling when it contacts the ball. Deduce the amount of spin from the speed of your opponent's racket at contact and the type of rubber being used. The faster your opponent's racket is going at contact and the finer his graze of the ball, the more spin he can apply to the ball.

Rubbers vary in their ability to spin the ball primarily because of the grippiness of their top surface. In general, inverted rubber is grippier and will produce more spin than pips-out rubbers. But even within these two broad categories of rubber, the spin producing capabilities of rubber will vary widely. If in doubt, test the grippiness of an unknown rubber by running a ball across its surface and comparing it to your own rubber.

(2) Once you determine the type and amount of spin, be able to instantly adjust your racket angle to correct for the spin's effect on your rubber. The tension of your grip, the looseness of your wrist, the flexibility of your forearm, and the position of your body all play major roles in developing this important skill.