Quang Minh - Iflscience Thứ Ba, ngày 26/01/2016 19:00 PM (GMT+7)
(Dân Việt) Những thợ lặn ngọc trai ở Nhật bơi dưới giá rét mà không cần quần áo chuyên dụng. Ngược lại, có những người chỉ cần dòng biển ấm vỗ nhẹ vào bụng đã rùng mình. Tại sao có sự khác biệt rất lớn giữa khả năng chịu lạnh đến vậy?
Theo IFL Science, một trang chuyên về khoa học thường thức, cảm giác lạnh xuất hiện khi da gửi tín hiệu kích ứng về não về nhiệt độ bên ngoài. Sự kích ứng không chỉ liên quan với nhiệt độ bên ngoài mà còn cả tần suất thay đổi nhiệt độ.
Khi nhảy xuống nước lạnh hoặc nhiệt độ bên ngoài buốt giá, chúng ta cảm thấy lạnh vì nhiệt độ da tụt quá nhanh. Nếu chúng ta tiếp xúc từ từ, cái lạnh sẽ không đến đột ngột. Kích ứng gửi về não giúp chúng ta điều chỉnh hoạt động, tránh để thân nhiệt tụt đột ngột dẫn tới chết người.
Ở những người khỏe mạnh, cơ chế sinh lý học ngăn chứng hạ nhiệt xảy ra. Kích ứng từ da sẽ đến "vùng dưới đồi" não bộ, một khu vực chịu trách nhiệm kiểm soát thân nhiệt bên trong cơ thể. "Vùng dưới đồi" ngăn chặn sự tụt thân nhiệt dù bên ngoài trời lạnh.
Nhiều người coi bơi giữa mùa đông băng giá là cách tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
Nếu quá lạnh, hệ thống dẫn truyền thần kinh đưa tín hiệu để chúng ta rùng mình. Mạch máu sẽ bơm máu tới các vùng da nhiễm lạnh. Các tín hiệu khác từ vỏ não sẽ chỉ huy hoạt động mặc thêm áo hoặc uống đồ ấm.
Cảm thấy lạnh khác việc lạnh thông thường. Nhảy vào bể nước lạnh có thể cảm thấy lạnh, tuy nhiên nhiệt độ thân thể sẽ tăng vì máu ấm sẽ bơm khắp cơ thể. Thân nhiệt có thể duy trì liên tục trong vòng 1 giờ đồng hồ, theo các tác giả Duncan Mitchell, Andrea Fuller và Shane Maloney viết trên IFL Science.
Một số người chịu lạnh kém hơn so với những người khác có cùng thể lực. Phụ nữ thường chịu lạnh kém hơn so với nam giới. Điều này là bởi nhiệt độ da của họ thấp hơn do mỡ dưới da và hormone oestrogen chi phối.
Ngoài ra, gene chịu lạnh kém hay giỏi cũng di truyền. Nghiên cứu cho thấy một cặp song sinh cùng bị lạnh tay chân giống cha mẹ và chịu lạnh không tốt như đấng sinh thành. Người Eskimo, chủ nhân của vùng Bắc Cực có gene li giải chất béo rất tốt nên họ ăn nhiều mỡ hải cẩu mà không lo sợ nhồi máu cơ tim.
Nữ giới chịu lạnh kém hơn nam giới vì mỡ dưới da ít.
Số khác cảm thấy lạnh đơn giản vì hiện tượng mang tên "lạnh lan truyền". Trong một nghiên cứu, tình nguyện viên cho biết cảm thấy lạnh hơn nếu nhìn những diễn viên thể hiện cảnh rùng mình trước giá rét. Nhiệt độ tay của họ cũng sụt giảm dù họ không ở trong môi trường giá lạnh.
Nguyên nhân cuối cùng khiến nhiều người chịu lạnh kém là do chúng ta đã tiến hóa để quen với môi trường ấm áp dễ chịu mà bỏ qua việc chịu lạnh. Những bộ quần áo đắt tiền, giữ nhiệt, phòng lắp đặt điều hòa, máy sưởi đã khiến cơ chế trao đổi chất không còn được phát huy tác dụng thực sự trước đây nữa. Cách tốt nhất để chống lạnh chính là dành nhiều thời gian hơn ngoài giá rét, IFL Science kết luận.
Created with Microsoft OneNote 2016.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét